Marka bilinirliği, pazarlamanın en süregelen ve sarfedilen kavramlarından bir tanesidir. Genellikle satış ekipleri ve bayiler satış noktasını tutturamadıklarını sayarken önde gelen bir maddedir.
Öncelikle marka bilinirliğinden söz edince iki konu üzerinde durulması lazım? Yani nasıl bir bilinirliktir bu? Markalar bir çok bilinirlik seviyelerine sahiptir. Bazıları bilinirler, bazıları hatırlanırlar bazıları da aklın derhal ucundadır. Hatta dile pelesenk olmuşlardır. Uzun süreli kullanım deneyimine sahip, reklamları ve görsel görünürlüğü en çok olan markalar en yüksek bilinirlik seviyesindedirler. Fakat bu imkana her marka sahip olamaz.
Bu amaçla bilinirlikten daha güçlü olan nasıl bilindiğiniz ve kimler doğrultusunda bilindiğinizdir. Herkes doğrultusunda değil amaç kitleniz doğrultusunda ilerlenmesi gerekmektedir. Hem Türkiye’den hem de dünyadan çok başarılı markalar var herkes bilmese de kendi potansiyel tüketici doğrulusunda iyi bilinirler. Mesela Türkiye’de grafik açısından “Adobe ”u herkes bilmez ama grafik tasarım sanatçıları bilir.
İkinci bir konu doğru gerekçelerle bilinmektir. Yani aslında sizi öne çıkaran unsurlarla bilinmelisiniz.
Markaların tanınma, bilinirlik seviyeleri “tanınan markalar”, “hatırlanan markalar” ve “ilk akla gelen markalar” olarak gruplandırılır. “Bilinirliği En Yüksek Markalar” türü araştırmalar yapılır. Bu araştırmalar genel bir değerlendirme yapılır. Önemli olan her markanın kendi ürün kategorisi içerisinde rakiplerine göre nasıl bulunduğunun belirlemesidir. Genel bilinirlik incelemelerine bakarak moral bozulmamalıdır.
Peki bilinirlik bir ürün/hizmetin pazarlanması esnasında hangi noktada önemlidir?
En genel tarifi ile bilinirlik tüketicilere tüketim alemin de olayları işleme ve yorumlama fırsatı verir. Yeri gelir saniyeler, saatler, aylar süren bu işleme ve yorumlama sürecinde bilinirlik çok önemlidir. Genellikle satın alma kararının saniyeler içerisinde verildiği ürün sınıflarında en önemli etkendir.
Bilinir bir isim, bilgisayarda onunla alakalı bilgileri kayıt edip saklayacağınız bir dosya gibidir. O isimle alakalı her türlü veriyi dosyayla ilişkilendirir ve dosyanın amacıyla atarsınız. Bu amaçla güçlü bir isim markanın gerçekleştireceği her türlü etkileşim verisinin alınıp depolandığı bir dosya fonksiyonu görür.
Bilinirlik markaya aşinalık kazandırır. Bilinen ve aşina olunan markalar her vakit diğer markalara tercih edilir.
Bilinirlik, markaya ve markanın sahibi için bir referanstır. Bilinen bir marka/firmanın hep akıllarda iyi kalır. Tüketiciler öncelikli olarak şu varsayımları kabullenirler; firma başarılıdır, firma çok reklam yapmıştır, pazarda süreklilik kazanmış, uzun süredir hizmet veriyorlardır.
Bir ürün almaya karar verildiğinde ilk adım birkaç marka arasından alınmaya karar verilir ve onların arasından bir tercihte bulunulur. Değerlendirmeye alınan markalar bilinirliği yüksek ilk birkaç markadır.
Bugün otomobil alınmaya kalkışıldığında bir modele eğilim gösterilse bile kesinlikle ilk birkaç marka incelenir. Test sürüşü yapılır, kampanyalarına bakılır. Öyle karar verilir.